Κατά το άρθρο 10 ΑΚ, η ικανότητα του νομικού προσώπου ρυθμίζεται από το δίκαιο της έδρας του. Τα επί μέρους ζητήματα που ρυθμίζονται από το δίκαιο της έδρας του νομικού προσώπου είναι, μεταξύ άλλων, η ίδρυση του νομικού προσώπου, η έναρξη και η έκταση της ικανότητας δικαίου, η λύση του, η επωνυμία, η διαχείριση, η αντιπροσωπευτική εξουσία και η ευθύνη των οργάνων του.
Ως «έδρα» νοείται η πραγματική και όχι η καταστατική, δηλαδή ο τόπος, όπου είναι εγκαταστημένα τα όργανα που κινητοποιούν τον οργανισμό του νομικού προσώπου, δηλαδή ο τόπος, στον οποίο συντελούνται οι σπουδαιότερες εκδηλώσεις της υποστάσεώς του, στον οποίο ασκείται πραγματικά η διοίκηση και λαμβάνονται οι βασικές για τη λειτουργία του αποφάσεις (ΑΠ 186/2008).
Σημείωση 1
Απόκλιση από τον θεσπιζόμενο με το άρθρο 10 ΑΚ κανόνα της πραγματικής έδρας του νομικού προσώπου εισάγεται με το άρθρο 1 ν. 791/1978, σύμφωνα με το οποίο ναυτιλιακές εταιρίες, των οποίων η σύσταση έγινε κατά τους νόμους αλλοδαπής πολιτείας, εφόσον είναι ή ήσαν πλοιοκτήτριες ή διαχειρίστριες πλοίων υπό Ελληνική σημαία ή είναι εγκατεστημένες ή ήθελαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 25 ν. 27/1975 ή του ΑΝ 89/1967 και 378/1968, διέπονται ως προς την σύσταση και ικανότητα δικαίου από το δίκαιο της χώρας, στην οποία βρίσκεται κατά το Καταστατικό τους η έδρα τους, ανεξαρτήτως του τόπου από τον οποίο διευθύνονται ή διευθύνονταν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει οι υποθέσεις τους.
Σημείωση 2
Η εφαρμογή των διατάξεων τούτων του άρθρου 1 του ν. 791/1978 επεκτάθηκε και στις αλλοδαπές εταιρίες πλοιοκτήτριες με ξένη σημαία, εφόσον τα πλοία του, διαχειρίζονταν γραφεία ή υποκαταστήματα εταιρειών του άρθρου 25 του ν. 27/1975 (που έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 28 ν. 814/1978, τροποποιηθεί με το άρθρο 75 παρ. 5 ν. 1892/1990 και αντικατασταθεί εκ νέου με το άρθρο 4 ν. 2234/1994) (Ολ.ΑΠ 2/2003, ΑΠ 2/1999, ΑΠ 186/2008
Σημείωση 3
Μία ανώνυμη εταιρία, που συστάθηκε κατά το δίκαιο αλλοδαπής πολιτείας και δεν υπάγεται σε μία από τις παραπάνω εξαιρέσεις και της οποίας η πραγματική έδρα βρίσκεται στην Ελλάδα, θεωρούμενη ως ημεδαπή, είναι άκυρη, αν δεν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις σύστασης, έγκρισης και δημοσιότητας αυτής κατά το ελληνικό δίκαιο, οπότε στην περίπτωση αυτή, είναι ζήτημα απόδειξης αν πρόκειται για «εν τοις πράγμασι» ομόρρυθμη προσωπική εταιρία μεταξύ των μελών της διοίκησής της και των μετόχων της, εφόσον αυτή λειτούργησε ή λειτουργεί πραγματικά, συναλλασσόμενη και εμφανιζόμενη ως εμπορική εταιρία, ή για αφανή εταιρία ή αστική εταιρία χωρίς νομική προσωπικότητα (ΑΠ 717/2018, ΕφΘεσ 50/2019).
Σημείωση 4
Αν διαπιστωθεί, ότι η πραγματική έδρα της εταιρίας που φέρεται ως αλλοδαπή, βρίσκεται στην Ελλάδα και δεν έχουν τηρηθεί οι διατυπώσεις ιδρύσεως (συστάσεως και δημοσιότητας) που επιτάσσει το ελληνικό δίκαιο για τον συγκεκριμένο εταιρικό τύπο, η εν λόγω εταιρία είναι άκυρη και θεωρείται ως «εν τοις πράγμασι» μόνον εταιρία (βλ. ΑΠ Ολ 2/2003, ΑΠ 1699/2016, ΝΟΜΟΣ, Τ.Ν.Πλ). Τέτοια εταιρία είναι ημεδαπή και διέπεται ως προς τη σύστασή της κ.λπ. από το ελληνικό δίκαιο. Κατά το δίκαιο δε αυτό, δεν νοείται ανώνυμη εταιρία «εν τοις πράγμασι», αφού η εταιρία αυτή λαμβάνει νομική ύπαρξη, μόνον όταν συμπληρωθούν όλες οι προβλεπόμενες από τον νόμο διατυπώσεις για τη σύστασή της. Κατά το ίδιο δίκαιο, για εταιρία «εν τοις πράγ-μασι» γίνεται λόγος επί προσωπικών εταιριών, οι οποίες, αντιδιαστελλόμενες, ως προς τη νομική τους μορφή, από την ανώνυμη, μπορούν να συσταθούν και χωρίς διατυπώσεις, εκπροσωπούμενες πάντως, όχι από διοικητικό συμβούλιο, αλλά από διαχειριστή (άρθρα 18 και 22 ΕμπΝ, 748 και 756 ΑΚ).