Α. Τα ασφαλιστικά μέτρα, σύμφωνα με τα άρθρα 682 έως 697 ΚΠολΔ, ως τα άρθρα 683, 684, 686, 690, 691, 691Α, 693, 697 ΚΠολΔ τροποποιήθηκαν με τον ν. 4842/2021, διατάσσονται από τα Μονομελή Πρωτοδικεία. Αν η κύρια υπόθεση υπάγεται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων, τα ασφαλιστικά μέτρα διατάσσονται από αυτά. Τα ασφαλιστικά μέτρα διατάσσονται και από το καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο που βρίσκεται πλησιέστερα προς τον τόπο όπου πρόκειται να εκτελεστούν. Αν η κύρια υπόθεση είναι εκκρεμής σε Πολυμελές Πρωτοδικείο, ή σε Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, τα ασφαλιστικά μέτρα διατάσσονται και από το δικαστήριο αυτό. Αν το δικαστήριο δεν είναι καθ’ ύλην ή κατά τόπον αρμόδιο, αποφαίνεται γι’ αυτό αυτεπαγγέλτως και απορρίπτει την αίτηση.
Σημείωση
Τα Ειρηνοδικεία είναι αρμόδια και για την εγγραφή ή άρση προσημείωσης υποθήκης.
Β. Κατάθεση αίτησης (άρθρο 686)
Η αίτηση κατατίθεται στη γραμματεία του δικαστηρίου. Η γραμματεία του δικαστηρίου υποβάλλει αμέσως την αίτηση στον δικαστή του μονομελούς πρωτοδικείου ή τον ειρηνοδίκη, ο οποίος ορίζει τόπο, ημέρα και ώρα για τη συζήτησή της, διατάζει την κλήση εκείνων κατά των οποίων απευθύνεται η αίτηση, ορίζει τον τρόπο κατά τον οποίο θα γνωστοποιηθεί σε αυτούς η κλήση, καθώς και το χρονικό διάστημα που πρέπει να μεσολαβήσει κατά την κρίση του μεταξύ της επίδοσης της κλήσης και της συζήτησης.
Ως τόπος συζήτησης μπορεί να οριστεί και η κατοικία του δικαστή που δικάζει την υπόθεση ή άλλος κατά την κρίση του κατάλληλος για την ταχύτερη εκδίκαση της υπόθεσης. Η συζήτηση μπορεί να οριστεί και Κυριακή ή εορτή.
Η γνωστοποίηση γίνεται µε επίδοση εγγράφου που εκδίδεται από τη γραμματεία του δικαστηρίου, στο οποίο αναγράφεται ο τόπος, η ημέρα και η ώρα της συζήτησης ή µε τηλεγραφική ή µε τηλεφωνική πρόσκληση της γραμματείας του δικαστηρίου ή µε ηλεκτρονικά μέσα µε δαπάνες του αιτούντος. Ο δικαστής του µονοµελούς πρωτοδικείου ή ο ειρηνοδίκης μπορεί συγχρόνως µε την επίδοση της κλήσης να διατάξει και την επίδοση αντιγράφου της αίτησης.
Σημείωση 1
Κατά την συζήτηση της κύριας υπόθεσης η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και µε τις προτάσεις.
Σημείωση 2
Αν η κύρια υπόθεση είναι εκκρεμής σε Πολυμελές Πρωτοδικείο ή σε δευτεροβάθμιο δικαστήριο, η αίτηση δικάζεται μόνον κατά τη συζήτηση της κύριας υπόθεσης.
Γ. Πρόσθετη Παρέμβαση
Στο Μονομελές Πρωτοδικείο, ή στο Ειρηνοδικείο η πρόσθετη παρέμβαση μπορεί να ασκηθεί και προφορικά.
Δ. Συζήτηση της αίτησης - Πιθανολόγηση (άρθρο 690)
Ο δικαστής δικάζει την αίτηση χωρίς τη σύμπραξη γραμματέα, εκτός αν κρίνει αναγκαία την τήρηση πρακτικών. Αν δεν συμπράττει γραμματέας, ο δικάζων μπορεί να επιτρέψει τη µμαγνητοφώνηση της διαδικασίας, μετά το πέρας της οποίας η μαγνητοταινία παραλαμβάνεται από αυτόν και, αφού εκδοθεί η απόφαση, φυλάσσεται στο αρχείο του δικαστηρίου.
Αρκεί η πιθανολόγηση των ισχυρισμών. Το δικαστήριο μπορεί και αυτεπαγγέλτως να συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για το σχηματισμό της κρίσης του.
Αν κατά τη συζήτηση της αίτησης (ή και της ανταίτησης) στο ακροατήριο δεν εμφανιστεί κάποιος διάδικος ή εμφανιστεί και δεν λάβει νόμιμα μέρος στη συζήτηση, η διαδικασία προχωρεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι.
Σημείωση 1
Σε εξαιρετικά κατεπείγουσες περιπτώσεις ή όταν επίκειται άμεσος κίνδυνος, το δικαστήριο μπορεί να συζητήσει την αίτηση χωρίς να κλητεύσει εκείνον κατά του οποίου απευθύνεται.
Σημείωση 2
Αν ο αιτών και εκείνοι κατά των οποίων απευθύνεται η αίτηση εμφανιστούν εκούσια ενώπιον του δικαστή του μονομελούς πρωτοδικείου ή του ειρηνοδίκη, η αίτηση συζητείται αμέσως.
Ε. Προσωρινή διαταγή (άρθρο 691Α)
Αν το δικαστήριο κρίνει ότι υπάρχει ανάγκη, έχει το δικαίωμα, μόλις κατατεθεί η αίτηση και ώσπου να εκδοθεί η απόφασή του, να εκδώσει και αυτεπαγγέλτως προσωρινή διαταγή, που καταχωρίζεται κάτω από την αίτηση, ή στα πρακτικά, σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν έως την έκδοση της απόφασής του για την εξασφάλιση, ή τη διατήρηση του δικαιώματος, ή τη ρύθμιση της κατάστασης (βλ. ανάρτηση «Προσωρινή διαταγή ασφαλιστικά μέτρα».
ΣΤ. Προθεσμία άσκησης αγωγής (άρθρο 693)
Αν το ασφαλιστικό μέτρο έχει διαταχθεί πριν από την άσκηση της αγωγής για την κύρια υπόθεση, ο δικαστής που το διατάσσει, μπορεί να ορίσει, κατά την κρίση του, προθεσμία για την άσκησή της, όχι μικρότερη από (60) ημέρες από τη δημοσίευση της απόφασης. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αίρεται αυτοδικαίως το ασφαλιστικό μέτρο, εκτός αν ο αιτών μέσα στην προθεσμία αυτή επιδώσει διαταγή πληρωμής.
Ζ. Ανάκληση - Μεταρρύθμιση απόφασης
1) Αν κάποιος δεν έλαβε μέρος, ή δεν κλήθηκε κατά την συζήτηση αίτησης στην οποία εκδόθηκε απόφαση που διέταξε ασφαλιστικά μέτρα, ή μεταρρύθμισε, ή ανακάλεσε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων και έχει έννομο συμφέρον, δικαιούται να ζητήσει την ανάκληση, ή την μεταρρύθμιση, της απόφασης από το δικαστήριο που την εξέδωσε (άρθρο 696).
2) Το δικαστήριο που διέταξε ασφαλιστικά μέτρα, έως την συζήτηση της αγωγής που αφορά την κύρια υπόθεση, έχει δικαίωμα, με αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον, να μεταρρυθμίσει ή να ανακαλέσει ολικά ή εν μέρει την απόφασή του εφόσον επήλθε μεταβολή των πραγμάτων που δικαιολογεί την ανάκληση ή τη μεταρρύθμισή της (άρθρο 696).
3) Το αρμόδιο για την κύρια υπόθεση δικαστήριο όσο διαρκεί η εκκρεμοδικία μπορεί, µε αίτηση του διαδίκου που έχει έννομο συμφέρον, η οποία υποβάλλεται και αυτοτελώς, να μεταρρυθμίσει, ή να ανακαλέσει ολικά ή εν μέρει την απόφαση που δέχεται ή απορρίπτει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (άρθρο 697).
4) Η απόφαση που διέταξε ασφαλιστικό μέτρο ανακαλείται ολικά ή εν μέρει, με αίτηση εκείνου που έχει έννομο συμφέρον, αν η κύρια υπόθεση είναι εκκρεμής, από το δικαστήριο στο οποίο εκκρεμεί, και σε κάθε άλλη περίπτωση από το δικαστήριο που διέταξε το ασφαλιστικό μέτρο,
α) αν εκδοθεί οριστική απόφαση στη δίκη για την κύρια υπόθεση κατά εκείνου ο οποίος είχε ζητήσει το ασφαλιστικό μέτρο και γίνει τελεσίδικη,
β) αν εκδοθεί οριστική απόφαση που τον ωφελεί, και εκτελεστεί,
γ) αν συμφωνηθεί συμβιβασμός για την κύρια υπόθεση,
δ) αν περάσουν τριάντα ημέρες από την κατάργηση ή περάτωση της δίκης με άλλο τρόπο (άρθρο 698).
Η. Ένδικα μέσα
Οι αποφάσεις που δέχονται, ή απορρίπτουν, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, ή αιτήσεις για ανάκληση ή για μεταρρύθμιση των μέτρων αυτών, δεν προσβάλλονται με κανένα ένδικο μέσο, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά (άρθρο 699)
Θ. Εκτέλεση ασφαλιστικών μέτρων
Η απόφαση που διατάζει ασφαλιστικό μέτρο εκτελείται κατά τις διατάξεις της αναγκαστικής εκτέλεσης. Η εκτέλεση γίνεται χωρίς να εκδοθεί απόγραφο, με βάση αντίγραφο, ή απόσπασμα της απόφασης, που το διατάζει, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη κοινοποίηση αντιγράφου της (άρθρο 700).
Σημείωση 1
Στις περιπτώσεις όμως των άρθρων 728 και 731 έως 735 απαιτείται η επίδοση επιταγής, και άλλη πράξη εκτέλεσης δεν μπορεί να γίνει πριν περάσουν είκοσι τέσσερις ώρες από την επίδοσή της (άρθρο 700).
Σημείωση 2
Η εκτέλεση των διατάξεων των αποφάσεων για ασφαλιστικά μέτρα, που αφορούν τα δικαστικά έξοδα, γίνεται με βάση αντίγραφό τους και ύστερα από κοινοποίηση αντιγράφου της απόφασης σε εκείνον κατά του οποίου στρέφεται η αίτηση, είκοσι τέσσερις ώρες πριν από την εκτέλεση (άρθρο 700).
Ι. Εκτέλεση προσωρινής διαταγής
Η προσωρινή διαταγή άρθρο 691Α) εκτελείται μόλις καταχωριστεί κάτω από την αίτηση ή στα πρακτικά, με βάση σημείωση του δικαστή που την εξέδωσε και, αν πρόκειται για πολυμελές δικαστήριο, του προέδρου του, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη κοινοποίηση αντιγράφου της (άρθρο 700).